تان دان برنده جایزه اسکار سال 2001 به خاطر ساخت موسیقی متن فیلم "ببر خرامان, اژدهای پنهان" از نام دار ترین آهنگسازان شرق به شمار می رود . در کارنامه اش آهنگسازی "نقشه" اثری که یویو ما با آرشه ویولن سل سحرامیزش به جهان موسیقی معرفی کرد و موسیقی متن فیلم "قهرمان" محصول سال 2002 ,اثری که با اجرای سلوی ویلن ایزاک پرلمن جوایز متعددی را به خود اختصاص داد, به چشم می خورد.
مارتین اشتاینبرگ خبرنگار اسوشیتد پرس مصاحبه ای با وی انجام داده که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
اشتاینبرگ : هیچ وقت زمانی که در استان هونان چین کودکی تان را سپری می کردید فکر می کردید روزی به اینجا بیا یید؟
تان : هرگز , بعد مسافت هرگز جنین تصوری را ممکن نمی ساخت . وقتی در مزرعه برنج می کاشتم چنین فکری دیوانگی بود.برای من سی سال گذشته زندگی ام تنها سه دهه نبوده شاید صد ها سال به طول انجامیده است. من از فرهنگ متفاوتی به جایی آمدم که در آن فرهنگ را می ساختند ,تنها کاری که کردم این بود که بگذارم زندگی روال خود را طی کند و فرهنگ ها همدیگر را در آغوش کشیدند.
اشتاینبرگ : پس احساس مارکو پلو را دارید؟
تان : شاید نقطه مقابل مارکو پلو.
اشتاینبرگ : چه شد که به موسیقی روی آوردید ؟
تان : من در دهکده ای بزرگ شدم که در آن برنج می کاشتیم , شب ها بعد از فراغت از کار گرد هم می نشستیم و آواز می خواندیم. برای جشن برداشت , عزاداری ها و عروسی هایمان هم موسیقی ویژه داشتیم.
درس های اولین موسیقی را آنجا فرا گرفتم.
اشتاینبرگ : چه شد که سر از نیو یورک درآوردید؟
تان : من همیشه می خواستم به اپرای هونان بپیوندم اما آن زمان انقلاب فرهنگی بود و این امکان میسر نشد.
آن زمان اگر کسی می خواست موسیقی دان شود بر اساس سنت اول باید به درجه خلوص می رسید.برای اینکار باید توسط کشاورزان و کارگران درس زندگی می آموخت و این چنین بود که به روستای پدری ام رفتم و یاد گرفتم چطور برنج بکارم , چطور به حیوانات غذا بدهم و چطور برای دویست نفر غذا بپزم . در ازای ترانه هایی که کشاورزان به من آموختند به آنها خواندن نوشتن آموختم و سپس ترانه ها را مکتوب کردم.
اشتاینبرگ : و کنسرواتوار پکن شما را پذیرفت؟
تان : بله, کارهایم را پسندیده بودند.به من گفتند پیانیست یا ویولنیست و آهنگسازخوبی خواهم شد. من هم گفتم با آهنگسازی موافقم اما نه پیانو میتوانم بنوازم نه ویولن, اما کمانچه ( چینی) چرا.گفتند می توانی با کمانچه آثاری از بنهوون و یا موتزارت را بنوازی؟ گفتم موتزارت و بتهوون آهنگسازند؟؟ گفتند این همه تعریف از تو کرده اند پس چه بلدی؟ منم گفتم می توانم 500 ترانه فولکلور بدیهه همین الان بخوانم.
اینطور شد که قبولم کردند.از انجا که تمامی اساتیدم از کنسرواتوار مسکو فارغ التحصیل شده بودند , هشت سال آنجا موسیقی غربی خواندم .بعد هم آزادی ها کم کم افرایش یافت تا به آنجا که مرز ها باز شد و من که عطش فراگیری موسیقی نو داشتم برای دانشگاه کلمبیا اقدام کردم.
اشتاینبرگ : دانشگاه کلمبیا ؟ چطور از پس هزینه ها بر آمدید؟
تان: بورسیه گرفتم اما چون بورس فقط شهریه را شامل می شد هر وقت کلاس نداشتم در خیابان کمانچه می زدم تا هزینه های غذا و اجاره را تامین کنم.
اشتاینبرگ : درباره اولین امپراطور بگویید,تاریخ می گوید کین شی هانگ دیکتاتوری جنگ افروز بوده اما شما وی را در اپرایتان هنرمند معرفی می کنید.ایا یک هدف سیاسی را تعقیب می کنید؟
تان: از یک چیز مطمئنم,هر چه را تعقیب کنم هدف سیاسی را نمی کنم.کین شی هانگ از بسیاری لحاظ چون مائو زیدانگ است. او بود که چین را متحد کرد.او زبان ملی راشکل داد و دستگاه های اندازه گیری را مدون کرد . واحد پولی را از یاد نبرید.این را هم بگویم خیلی خون ها ریخت و بسیاری از زبان ها را از بین برد.و چه فرهنگ ها و کتاب هایی که در آتش نسوزاند.اما من در این اپرا به وی نمی پردازم بلکه به سیاستمداری می پردازم که هنرمند است .
اشتاینبرگ : نوشتن اپرای اولین امپراطور چند وقت به طول انجامید؟
تان: ده سال, در این مدت توانستم موسیقی عهد کین شی یانگ را بررسی کنم.
اشتاینبرگ : پیش تر گفته بودید که رویایتان ساختن اپرایی برای پلاسیدو دومینگو است.آن رویا چه شد؟
تان : از زمانی که دانشجوی کلمبیا بودم این رویای من بود.زمانی که کودک بودم آرزویم این بود که با یویو ما همکاری کنم , تا همین چند وقت پیش آرزویم این بود که برای ایزاک پرلمن یک قطعه بنویسم. اکنون هم با یویو ما کار کرده ام هم با ایزاک پرلمن. مهم این است که آرزوها یمان را به واقعیت گره بزنیم.
مترجم : پورنگ ظریف کریمی – کنسرواتوار موسیقی تهران
|
