آرشيو اخبار

  این کتاب در نوع خود با ارایه سر فصل های جدید و مطابق با سر فصل های دانشگاه جامع علمی کاربردی منحصر به فرد می باشد در این کتاب مطالب متنوعی از قبیل فیزیک و موسیقی، موج‌چيست،‌ حركت موج، انواع‌ موج، اقسام‌ موج ،طبيعت امواج، امواج صدا ، ماهيت امواج صوتي، سرعت‌ صوت، رفتارهاي‌ موج، انعكاس- انكسار (تجزيه) وانحراف، تداخل وضربان، پديده دوپلر، ارتعاش واداشته، رفتار امواج صوتي، تشديد وامواج ادامه دار، خصوصيات صدا و درك آن، شدت صدا وواحد دسيبل ،گوش انسان،

  رزونانس وامواج ایستاده، فركانس و نوسان، ارتفاع‌ صوت، طنين‌ صوت‌ ،گام در موسيقي، مفهوم آلودگی صوتی اشکال، آلودگی صوتی ،منابع آلودگی صوتی، تأثیر آلودگی صوتی در انسان، راه هاي مؤثرحفظ و نگهداري صدا، نکاتی درباره حنجره انسان وجود دارد که با نگاهی علمی و موسیقایی به مقوله های فوق پرداخته است و دانشجویان رشته های موسیقی می توانند با خواندن این کتاب بیش از پیش با دنیای آکوستیک موسیقی آشنایی پیدا نمایند.
مقدمه کتاب:
فيزيك‌ و موسيقي‌
سالها و شايد قرنها قبل‌ از آن‌ كه‌ قوانين‌ حاكم‌ بر آكوستيك‌ موسيقي‌ كشف‌ شود، بشر از شنيدن‌ اصوات‌ موسيقايي‌ لذت‌ مي‌برده‌ است‌ و همواره‌ براي‌ خلق‌ آثار ماندگار موسيقايي‌ و هنري‌ در تلاش‌ بوده‌ است‌. نخستين‌ گام‌ را شايد، فيثاغورث‌ در عهد يونان‌ باستان‌ برداشته‌، او با مقايسه‌ ارتفاع‌ صداهاي‌ موسيقي‌ با طولهاي‌ مولد آنها در تار مرتعش‌، نخستين‌ بار ارقام‌ را در فيزيك‌ وارد ساخته‌ است‌، فارابي‌ و ابن‌ سينا ايجاد و خواص‌ ارتعاشات‌ صوتي‌ را كامل تر از پيشينيان‌ خود تشريح‌ كرده‌اند. از سوي‌ ديگر، آكوستيك‌ ساختماني‌ از قرنها پيش‌ از ميلاد عملاً مورد توجه‌ بوده‌ است‌. در ساختمان‌ تئاترهاي‌ قديم‌ يوناني‌ و رومي‌ برخي‌ از مسائل‌مربوط‌ به‌ آكوستيك‌ ساختماني‌ مراعات‌ و حل‌ شده‌ است‌. در بناهاي‌ تاريخي‌ ايران‌، مثل‌ كاخ‌ عالي‌ قاپو و مسجد امام‌ اصفهان‌ عواملي‌ از آكوستيك‌ و هنر موسيقي‌ نمودار است‌ كه‌ شایسته مطالعه‌ و تحقيق‌ مي‌باشد. بعد از آن‌ در دورة‌ تجدد عقايد، بيكن‌ و گاليله‌ با نظريات‌ و آزمايشات‌خود، علوم‌ را از ركورد چندهزار ساله‌خارج‌ ساختند. در قرن‌ هفدهم‌، مرسن‌ با اندازه‌گيري‌ ارتفاع‌ صداهاي‌ موسيقي‌ (گام‌)، بين‌ آكوستيك‌ و موسيقي‌ پلي‌ برقرار مي‌سازد. بعداز آن‌ اثبات‌ شد كه‌ صوت‌ در خلاء منتشر نمي‌شود و در اواخرهمان‌ قرن‌سوم، وجود گره‌ و شكم‌ را در موجهاي‌ صوتي‌ كشف‌ كرد. و در همان‌ سالها نيوتن‌ معادلات‌ حاكم‌ بر آنها رانوشت‌ و تشريح‌ نمود. از آن‌ زمان‌ تاكنون‌ دانشمندان‌ زيادي‌ همچون‌ دالامبر، برنولي‌، ورتايم‌ و... برروي‌ ارتعاش‌ تار، اندازه‌گيري‌ سرعت‌ صوت‌ انجام‌ داده‌اند و كشف‌ اين‌ قوانين‌ راه‌ را براي‌ مطالعات‌ بعدي‌همواره‌ ساخت‌، بيان‌ نظريه‌ هويگنس‌ نتيجه‌ اين‌ بررسي‌ها و محاسبه‌ فركانس‌ و طول‌ موج‌ اصوات‌ بوده‌ است‌.
هنگامي‌ كه‌ ماكسول‌ نظريه‌هاي‌ الكترومغناطيسي‌ نور را به‌ ميان‌ آورد، انقلابي‌ در نحوة‌ تفكر و پيدايش‌نظريه‌ها بوجود آمد بعداز اختراع‌ ضبط‌ صوت‌ به‌ وسيله‌ اديسون‌ و وسايل‌ انتقال‌ الكتريكي‌ به‌ وسيله‌ گراهام بل‌استفاده‌ از اين‌ نظريات‌ در صنعت‌ فزوني‌ يافت‌ و پيشرفت‌ روزافزون‌ آن‌ كه‌ تا به‌ امروز ادامه‌ دارد را موجب‌ شده‌ است‌.
گسترة‌ شنوايي‌ گوش‌ انسان‌ از 20 تا 20000 هرتز (ارتعاش‌ در ثانيه‌) مي‌باشد. ما امروزه در همين‌ گستره‌ كه‌اصوات‌ موسيقايي‌ جزئي‌ از آن‌ است‌ به‌ دنبال‌ صداهاي‌ نو باكيفيت‌ بهتري‌ مي‌باشيم‌ .
از مطالعه‌ آكوستيك‌ (علم‌ صوت‌) در مي‌يابيم‌ كه‌ هر سيم‌ پيانو يا هر ساز زهي‌ ديگر همچون‌ تار، سه‌ تار، سنتور و... كه در آنها از سيم‌ مرتعش‌ براي‌ ايجاد امواج‌ ایستاده ‌ باطول‌ موجهاي‌ مختلف‌ استفاده‌ مي‌شود نتهاي‌ فرعي‌ ديگري‌ مثل‌ نت‌ مبنا ايجاد مي‌كند. اين‌ نتهاي‌ فرعي‌ مضربي‌ صحيح از نت‌ مبنامي‌باشند و تركيب‌ نت هاي‌ فرعي‌ متفاوت‌ باعث‌ بوجود آمدن‌ صداي‌ مجزا براي‌ هر ساز موسيقي‌ زهي‌مي‌شود.شايد شما با آزمايش‌ كردن‌ سيم هاي‌متفاوت‌ در محيط هاي‌ گوناگون بخواهيد كه‌ صداهاي‌ جديدي را به‌ دست‌ آوريد. اما بايد بدانيد كه‌ تمام‌فركانس‌ صداهاي‌ ايجاد شده‌ داراي‌ فركانس‌ اصلي‌ يكسان‌ با حالت‌ قبلي‌ ولي‌ با كيفيت‌هاي‌ متفاوت‌ نسبت‌ به‌آن‌ مي‌باشند. رسيدن‌ به‌ پيانو بسيار مشكل‌ بوده‌ است‌ چرا كه ما كيفيت‌ و گسترة‌ صدايي‌ بيشتري‌ را مي‌خواستيم‌.مطمئناً شمادر مطالعات‌ خود در زمينة‌ موسيقي‌ به‌ چيزهايي‌ دربارة‌ سينتي‌ سايزر (Synthesizer) صوت‌ وكيبوردهاي‌ الكترونيكي‌ برخورد داشته‌ايد. فيزيكدانان‌ و مهندسين‌صوت‌ با دانستن‌ اين‌ كه‌ صوت‌ چگونه‌ ايجاد مي‌شود و اين‌ كه‌ آلات‌موسيقي‌ متفاوت‌ مولد نت‌هاي‌ مختص‌ به‌ خود با فركانس هاي‌ متفاوت‌ مي‌باشند، توانستند صوت‌ را كپي‌ برداري‌ الكترونيكي‌ كنند. ولي‌ نه‌ به‌ طور شانسي‌، بلكه‌ با آناليزدقيق‌ صوت‌ (طبق‌ اصل‌ فوريه‌)كه نتيجه‌ آن‌ بوجود آمدن‌ تكنولوژي‌ جديد كيبورد الكترونيكي‌ است‌ كه‌ در همه‌ جاقابل‌ دسترسي مي‌باشد. مي‌توان‌ صداي‌ مجازي‌ هر وسيله‌ موسيقي‌ را با تركيب‌ ديجيتالي‌ الكترونيكي‌ و خلق‌ مجدد صوت‌ توليد كرد،براي به بوجود آوردن صداهايي كه‌ قبلاً شنيده‌ و نواخته‌ نشده‌ باشد بايد پشت‌ ميز كامپيوتر خود بنشیند و برنامه‌اي‌ براي‌توليد آن‌ بنويسيد.
با دانستن‌ مفاهيم‌ بنيادي‌ فيزيك‌ كه‌ اساس‌ موسيقي‌ بر آنها استوار است‌، مي‌توانيد صداهايي‌ برتر از آنچه‌ قبلاًشنيده‌ايد را بوجود آ وريد. همچنين‌ طريقه‌ ضبط‌ صداي‌ يك‌ گروه‌ موسيقي‌ را مدنظر قرار دهيد. توانايي‌ مجددصوت‌ به‌ طور دقيق‌ يعني‌ همانطوري‌ كه‌ نواخته‌ شده‌ باشد، خيلي‌ بيشتر از يك‌ قرن‌ این موضوع از دغدغه‌هاي‌ بشر ودانشمندان‌ علم‌ فيزيك‌ و الكترونيك‌ بوده‌ است‌. شما در چند سال‌ قبل‌ نسبت‌ به‌ ايجاد خراش‌ و شيارهاي‌ مخرب‌روي‌ نوار موسيقي‌ مورد علاقه‌تان‌ به‌ وسيلة‌ ضبط‌ صوت‌ مطمئن‌ بوديد. هرچه‌ از آن‌ نوار بيشتر استفاده‌مي‌كرديد، بيشتر به‌ نوار صدمه‌ وارد مي‌شد و بيشتر صداهاي‌ آزاردهنده‌ مي‌شنيديد. اما امروزه‌ شماصدايي‌ كه‌ از يك‌ صفحه‌ فشرده‌ (CD) موسوم‌ به‌ ديسك‌ نوري‌ مي‌شنويد، به‌ نظر مي‌رسد كه‌ اگر هزاران‌ بارهم‌ از آن‌ استفاده‌ كنيد باز هم‌ كيفيت‌ آن‌ هم چون‌ روز اول‌ مي‌باشد .
حال‌ به‌ بعضي‌ از كاربردهاي‌ فيزيكي‌ براي‌ ضبط‌ كارتان‌ توجه‌ كنيد. اولين‌ ضبط‌ توسط‌ توماس‌ اديسون‌ درسال‌ 1877 وسيله‌اي‌ كاملاً مكانيكي‌ بوده‌ و امواج‌ صوتي‌ رامستقيماً به‌ ارتعاشات‌ مكانيكي‌ تبديل مي‌كرده‌است‌ كه‌ بعد از آن‌ روي‌ صفحه‌ استوانه‌اي‌ شكل‌ از جنس‌ فلز يا شيشه‌ ذخيره‌ مي‌شده‌ است‌. براي‌ پخش‌ مجدد صوت‌ لازم‌ بود كه‌ يك سوزن‌ مغناطيسي‌ با شيارهاي‌ بوجود آمده‌ روي‌ صفحه‌ در تماس‌ نزديك‌ باشد و روي‌ آن‌بلغزد. بنابراين‌ بلندگوي‌ صوتي‌ باعث‌ تقويت‌ مكانيكي‌ صدا و توليد صوت‌ به‌ صورت امواج‌ طولي‌ شود. اين‌چنين‌ فرآيندي‌ خيلي‌ پرسروصدا و سريع‌ بود. اما به‌ هرحال‌ آغازي‌ براي‌ ضبط‌ بوده‌ است‌.
ولـي امـروزه‌ با تكنيك هــاي‌ ضبط‌ ليـزري‌ مـي‌توان از فوائـد بسيـار زيـاد صفحات‌ فشــرده‌ چند رسانه‌اي‌ (Multi Media)بهره‌ جست‌.