آرشيو اخبار

  برای اولين بار، بركت، پيرهن مشکی، جام تهی، خيلی دور خيلی نزديک، لوليان، نقش خيال هفت‌ آلبوم‌ موسیقی برگزيده سال هشتاد و چهاربوده اند.
در سالی که روزهای آخرش را می‌گذرانیم، موسیقی ما بیشتر از همیشه فقیر بود. این موضوع را می‌شود از آلبوم‌های موسیقی که در طول سال روانه بازار شد، اجرای کنسرت‌ها و همچنین برگزاری جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر که اوج اتفاقات ناامید کننده موسیقی کشور را رقم زد به راحتی مشاهده کرد.

  برای اولین بار (احسان خواجه امیری)
دسته‌بندی: موسیقی پاپ- تاریخ انتشار: بهمن 84
دومین آلبوم احسان خواجه امیری در حالی روانه بازار شد که بسیاری از مردم هنوز صدای او را در تیتراژ ابتدایی و انتهایی یکی دو سریال از جمله سریال ماه رمضان- برای اولین بار- از یاد نبرده بودند. در واقع خواجه امیری اشتباهی که در کاست اول خود مرتکب شد تکرار نکرد و این بار با ترفندی که همه خوانندگان امروز ما برای مطرح شدن در پیش می‌گیرند (ارائه کار در سیما و جلب توجه علاقه‌مندان) به ارائه کار و معرفی خود پرداخت.
نقطه‌ی قوت این آلبوم در ترانه هایی است که افشین یداللهی برای او گفته است. در این آلبوم 12 قسمتی جز یکی دو ملودی که در سطح قابل قبولی با ترانه هماهنگی ایجاد کرده است بقیه قسمت‌ها چنگی به دل نمی‌زند و می‌توان گفت جز همان یکی دو کار که اتفاقا موجبات شناخته شدن بیشتر خواجه امیری را فراهم آورده بود، در این آلبوم چیز جدیدی نیست. به نظر می‌رسد خواجه امیری در آهنگسازی سومین ترانه- لبخند اجباری- از سبک متال استفاده کرده و ترانه پنجمش –وقتی که نباشی- سبک و سیاق آهنگسازی و شیوه‌ی خواندنش تا حدود بسیار زیادی یکی از ترانه‌های معین (آلبوم سال82) را به یاد می‌آورد.
در هر صورت علی‌رغم نداشتن تفاوت زیادی که آلبوم دوم خواجه امیری نسبت به دیگر آثاری که در موسیقی پاپ ارائه می‌شود، این آلبوم از استقبال و فروش خوبی در این یکی دو ماه برخوردار بوده است.
برکت (محمد اصفهانی)
دسته‌بندی: موسیقی پاپ- تاریخ انتشار: مهر 84
بعد از حدود سه سال ارائه نکردن آلبوم موسیقی، بالاخره در سال 84 محمد اصفهانی آلبومی روانه‌ی بازار کرد. «برکت» به بازار آمد و با استقبال بسیار خوبی مواجه شد. آلبومی که در حدود نود درصد قطعاتش در تلویزیون آن‌هم در برنامه‌های مختلف به عنوان تیتراژ شنیده شده بود. این کاست از نظر کیفی از آثار گذشته اصفهانی چه به لحاظ آهنگسازی و چه از نظر خوانندگی در وضعیت مطلوب‌تری قرار دارد. ضمن اینکه ریتمیک بودن برخی ملودی‌ها و همچنین متنوع بودن فضای آلبوم بر جذابیت «برکت» افزوده است.
اصفهانی در خصوص «برکت» به این جمله بسنده می‌کند: «برکت» زمان و انرژى زیادى از من گرفت.
ضمن این‌که باید گفت زمینه‌ساز ایجاد تنوع در ملودی‌ها، استفاده از آهنگسازان مختلف در دوازده ترانه این آلبوم بوده است. آهنگسازانی که اصفهانی را در این آلبوم همراهی کردند پدرام کشتکار، پیروز ارجمند، پویا نیکپور، علیرضا کهن‌دیری، کامیل یغمایی، آریا عظیمی‌نژاد و امیر یل ارجمند هستند و به خاطر فضای ذهنی متفاوت هر کدام از این آهنگسازان، بالطبع هر کدام از ملودی‌ها فضا و رنگ و بوی خاصی به خود می‌گیرد.
در هر صورت «برکت» نیز از پرفروش‌ترین آلبوم‌های موسیقی پاپ در سال 84 بود.

پیرهن مشکی (رضا صادقی)
دسته‌بندی: موسیقی پاپ- تاریخ انتشار: مرداد 1384
نمی‌دانم این کاست رضا صادقی را چندمین آلبوم موسیقی او عنوان کنم. در هر حال اولین کاست با مجوز رضا صادقی با تلاش بسیار او در راه گرفتن مجوز بالاخره در سال 84 روانه بازار موسیقی شد و همانطور که پیش‌بینی می‌شد به سرعت به صدر جدول فروش نزدیک شد.
صادقی که سال گذشته با ارائه‌ی یکی دو کار و اجرای چند کنسرت محلی اسمش بر سر زبان‌ها افتاد، آنقدر در خواندن ترانه «مشکی رنگه عشقه» اصرار ورزید تا به محبوبیت رسید و حالا با ارائه یک اثر با مجوز از این به بعد به عنوان یک خواننده مجاز به ادامه فعالیت خود می‌پردازد.
«پیرهن مشکی» شامل 11 ترانه است که تمام ترانه‌ها به غیر از ترانه‌ی «خونه» سروده خود اوست.
نکته‌ای که در این کاست کمی توی ذوق می‌زند این‌که 90درصد کارهایش در این آلبوم تکراری است و قبلا توسط خودش به صورت غیر مجاز روانه بازار شده بود. تنها تفاوتی که شاید در این آلبوم به چشم می‌خورد تغییر در سازبندی و تنظیم‌هاست.
یکی دیگر از دلایلی که منجر به استقبال بیشتر مردم از کاست صادقی شد، این بود که او در زمانی «پیرهن مشکی»‌اش را به بازار فرستاد که فعالیت مناسبی در تلویزیون آغاز کرده بود و بعد از مدتی که از سر زبان‌ها افتاده بود، دوباره برگشت.
به هر حال با توجه به چند ماهی که از انتشار این آلبوم می‌گذرد «پیرهن مشکی» و آلبوم‌های غیرمجازی که بعد از آن به دست مردم رسیده، همچنان مورد توجه است.
جام تهی ( محمدرضا شجریان، فریدون شهبازیان)
دسته‌بندی: موسیقی سنتی – تاریخ بازانتشار: بهار 1384
آثاری که در این مجموعه می‌شنوید، یادگار دوران جوانی هنرمندانی است که به جز شادروانان "ابوالحسن صبا "،" حبیب‌الله بدیعی" و" فریدون مشیری" که از جهان ما رفته‌اند همگی به فعالیت هنری مشغول هستند. دو اثر آوازی این مجموعه " پر کن پیاله را " و "در کوچه سار شب"، که با صدای محمدرضا شجریان، استاد بی‌همتای آواز، ضبط شده - یادگار دهه 50 یعنی سال‌هایی است که موسیقی ملی ایران به همت شاعر و ادیب نامی "هوشنگ ابتهاج ( ه.ا. سایه )" و با تلاش هنرمندانی که این مجموعه را پدید آورده‌اند، به شکوفایی کامل رسید.»
این چند خط، معرفی کوتاهی است که فریدون شهبازیان از جام تهی داشته است. او همچنین در قسمتی دیگر نوشته است: «دو اثر دیگر این مجموعه "راپسودی برای سنتور و ارکستر" و "راپسودی برای تار و ارکستر" یادگار دهه 40 یعنی سال‌های دانشجویی من در دانشکده هنرهای دانشگاه تهران است.» که اولی بر مبنای آهنگی از ابوالحسن صبا و دومی برمبنای آهنگی قدیمی تنظیم و اجرا شده است.
از نکات بارز در جام تهی می‌توان به تلفیق بسیار مناسب و دلنشین موسیقی سنتی با اشعاری نو و امروزی اشاره کرد، این در حالی‌است که بسیاری از آهنگسازان و موسیقیدانان ما در بوجود آوردن این هماهنگی همواره ناتوان بوده‌اند. بنابراین به راحتی می‌شود از جام تهی به عنوان اثری جاودان و درخشان و قابل توجه یاد کرد. ضمن این‌که باید گفت تصنیف "در کوچه‌سار شب" که از ساخته های محمدرضا لطفی در دشتی است، با صدای شجریان بی‌نقص و روح‌انگیز اجرا شده است.
خیلی دور، خیلی نزدیک (محمدرضا علیقلی)
دسته‌بندی: موسیقی فیلم- تاریخ انتشار: تابستان 1384
«در موسیقی‌هایی که برای فیلم‌های میر کریمی نوشته‌ام، بی‌گمان زلالی روح او در رسیدن به این نقاط طلایی نقش تعیین‌کننده داشته است؛ اما به طور کلی آن چه فیلم‌هایی را که در آن‌ها کار کرده‌ام متفاوت می‌کند، در وهله نخست نو بودن اندیشه و درون پایه و سپس فرم آن‌هاست؛ جنبه‌ی بسیار پر اهمیت دیگر شرایط ویژه‌ای است که این آثار در آن خلق شده‌اند، از جمله این که زندگی و شرایط روحی شخص من به هنگام نوشتن موسیقی" خیلی دور، خیلی نزدیک"، گویی به موضوع خود فیلم ماننده بود، مرگ برادرم "سیامک علیقلی" در این دوره موجب شد تا با رخ‌داده‌های این فیلم به شکلی عینی رودررو شوم.»
موسیقی فیلم در این سال‌ها با استقبال خوبی روبرو بوده و از فروش قابل توجهی برخوردار است.
موسيقی فيلم "خیلی دور، خیلی نزدیک" به کارگردانی" رضا میر کریمی" که توسط "محمدرضا علیقلی" ساخته شده، توسط نشر موسیقی " هرمس" منتشر شده است.
در این آلبوم علاوه بر موسیقی متن این فیلم، موسیقی دیگر فیلم‌های "رضا میرکریمی" نظیر " زیر نور ماه" و "این‌جا چراغی روشن است" که ساخته‌ی همین آهنگساز است نیز وجود دارد که در مجموع ، 15 قطعه را شامل می‌‏شود.
آغاز سفر، به سوی سرنوشت، نشانه، تردید، عاشقانه، مرگ ستاره‌ها، کودکانه، در حسرت یک شعر، آخرین تماس، تنها در انتظار، طعم عشق، در دامان مرگ، خیلی دور خیلی نزدیک، زیر نور ماه و این‌جا چراغی روشن است، قطعات این آلبوم را تشکیل می‌دهند.
موسیقی "خیلی دور، خیلی نزدیک"، جایزه‌ی بهترین آهنگسازی را از جشنواره بیست و سوم فیلم فجر دریافت کرده است و در طول سال در صدر فروش آلبوم‌های موسیقی فیلم بوده است.
لولیان (شهرام ناظری، گروه دستان)
دسته‌بندی: موسیقی سنتی- تاریخ انتشار: آذرماه 1384
از سال‌ها پیش یکی از دغدغه‌هایم در آواز به ریتم در آوردن تحریرها و استفاده از اصوات و آواهای بی‌کلام بوده است. اصولا فکر می‌کردم که خواننده آواز باید به این درجه از درک موسیقی رسیده باشد که بتواند بدون کمک گرفتن از کلام و شعر و با اجرای آواها و اصوات موسیقایی احساسات و پیام خود را ابراز نماید.
ساختار آهنگ لولیان با ترکیبی از تحریرهای ريتميک، کلام مولانا و نغمه دشتی به وجود آمده است. ضرورت استفاده از تحریرهای ریتمیک که زنجیروار جملات آهنگین را به هم متصل می‌نماید، در تشدید حس حرکت و هیجان یک قطعه موسیقی، نیاز به کلام کمتر و مد نظر قرار دادن ماهیت اصلی موسیقی می‌باشد.
از سال 1989 در کنسرت‌های خارج از کشور تحریرهای ریتميک را مطرح و در کارهایم استفاده نمودم، این روش مورد توجه خوانندگان آن سوی مرز قرار گرفت و نمونه‌های فراوانی از این دست انتشار یافت که البته به دلیل عدم تسلط به موسیقی ایرانی به خصوص ردیف و نداشتن اطلاعات کافی از فلسفه تحریر و ساختمان تشکیل دهنده‌ی آن که شامل ادوات تحریر، درون‌مایه ریاضی و شکل هندسی آن می‌باشد، در جمع اثر ماندگاری به وجود نیامد.
خوانندگان آواز در ایران هنوز تحریر ریتمیک را باور نکرده‌اند ، شک نیست که گذشت زمان ضرورت آن را ملموس‌تر خواهد کرد، جنان که سی سال پیش از این دوره ما، خوانندگان آواز با شعر مولانا مانوس نبوده و چندان علاقه‌ای به اجرای آن نشان نمی‌دادند.»
شاید برای معرفی این آلبوم توضیحات شهرام ناظری که در مقدمه‌ای کوتاه در بروشور نوار آورده، خود گویای همه چیز باشد.
آلبوم لولیان به سیاق آثار گذشته‌ی ناظرى در فضایى ریتمیک و صوفیانه ارائه شده است. تصنیف لولیان ساخته شهرام ناظرى و تنظیم «حمید متبسم» با شعرى از مولانا اولین تصنیفى است که در این اثر به گوش مى‌رسد.
ضمن این‌که توانایی و تبحر بالای تک تک اعضای گروه دستان و هماهنگی بسیار خوبی که حاصل همکاری مداوم این چند سال است، در «لولیان» به خوبی مشهود بوده و این آلبوم را از نظر تکنیکی جز معدود آلبوم‌های با کیفیت قرار داده است.
پس از تصنیف" لولیان" تکنوازی" بربت" و قطعه "چابک سوار" اثر "حمید متبسم" و شعر مولانا تکمیل روی نخست این اثر هستند.در روی دوم این اثر با تصنیف سرعت" قطعه پرواز "، چهار مضراب گروهی و تکنوازی کمانچه در آواز دشتی با تنظیم حمید متبسم شنیده می شود که نشان از دغدغه اعضای گروه برای ارائه اثری ریتميک در محیط موسیقی اصیل ایرانی است. شهرام ناظرى را در این آلبوم «سعید فرج‌پورى» (کمانچه)، « حسين بهروزى‌نیا» (بربت)، پژمان حدادى (تنبک)، بهنام سامانى (دف و دایره) و حمید متبسم (سه‌تار) همراهى کرده‌اند.
نقش خیال (همایون شجریان، علی قمصری)
دسته‌بندی: موسیقی سنتی – تاریخ انتشار: مهر 1384
«ممکن است این تلفیق براى مردم تازگى و جذابیت داشته باشد، اما براى من زیاد جالب نیست. به نظرم گیتار برقى و سنتور و تار در کنار هم رنگ‌آمیزى زیبایى ندارد؛ من با تعصب به این موضوع نگاه نمى‌کنم. به هر حال این نوع موسیقى براى من مفهوم خاصى ندارد. باید ببینیم که هر کسى دنبال چه چیزى هست آنچه من به دنبال آن هستم در این موسیقى نیست.»
اظهار نظر همایون شجریان درباره نقش خیال در پاسخ به انتقادات اهالی موسیقی در نوع خود جالب بود و حاصل بی‌تجربه بودنش. چرا که اگر چنین اعتقاداتی در خصوص تلفیق موسیقی داشت مطمئنا نباید به همکاری در این اثر تن می‌داد.
همایون شجریان این بار با آهنگسازى جوان ساخت اثرى ارکسترال را تجربه کرده است که علاوه بر سازهاى کلاسیک و ایرانى در ارکستراسیون صداى گیتار را نیز مى‌شنویم و ارکستر شامل ترکیبى از سازهاى مختلف است که اگر این ترکیب در موسیقى گروهى دیگر به کار مى‌رفت، حتماً اثر نام موسیقى تلفیقى به خود مى‌گرفت.
زمانی که آلبوم نقش خیال به بازار آمد، گذشته از نام خواننده‌اش، نام آهنگساز جوان و گمنامش را بر سر زبان‌ها انداخت. قمصری جوان علی‌رغم تلاش و تقلایی که برای ‌این کاست از خود نشان داده بود، هرگز نتوانست آن‌طور که باید و شاید توجه اهالی موسیقی را جلب کند.
«نقش خیال» هم به مانند «شوق دوست» نتوانست در حد و اندازه‌های «نسیم وصل» و «ناشکیبا» باشد، ولی به علت تفاوتی که از حیث سبک و سیاق آهنگسازی دارد، به لحاظ کیفی از «شوق دوست» در سطح بالاتری قرار دارد.
نغمه‌ها و ملودی‌های «نقش خیال» تا حدودی تکراری به نظر می‌رسند و شباهت بسیار این ملودی‌ها به آثار آهنگسازی چون حسین علیزاده غیر قابل انکار است. در این بین ضعف آهنگسازی با وجود تنظیم متفاوت و استفاده از سازهایی مثل گیتار و دودوک و کلارینت پوشیده نشده است.
آلبوم «نقش خیال» با صداى همایون شجریان و آهنگسازى على قمصرى از سوى شرکت دل‌آواز روانه بازار شد. این آلبوم با مقدمه نوا شروع مى‌شود و در ادامه با قطعه «نقش خیال» غزلى از سعدى و تصنیفى از مولانا با نام «توبه‌شکن» ادامه پیدا مى‌کند.
این مجموعه شامل غزل و تصنیفى از مولانا با نام‌هاى «با سواران» و «دواى دل» و نیز غزل «آواز گناه عشق» از سعدى است.
نقش خیال نیز یکی از پرفروش‌ترین‌های